Các câu hỏi thường gặp (FAQs)

Mar 10,2020 15:35

1. Ô nhiễm không khí là gì?

Bầu khí quyển của chúng ta được tạo thành từ 78% nitơ, 21% oxy và 1% được gọi là khí hiếm (đặc biệt là argon, neon và heli). Ngoài các loại khí này xuất hiện thêm các hợp chất khác (khí và hạt) được coi là chất gây ô nhiễm, chúng gây khó chịu hoặc tác động tới sức khỏe và môi trường.

2. Trong ngày, thời điểm nào không khí ô nhiễm nhất?

Các đỉnh ô nhiễm thường được quan sát vào buổi sáng và chiều tối. Đây là khoảng thời gian trong và sau thời điểm cao điểm, mật độ các phương tiện giao thông gia tăng và tốc độ lưu thông của phương tiện giảm gây ùn tắc cục bộ trên nhiều tuyến đường. Thêm vào đó các hoạt động đun nấu bằng than tổ ong, đốt rác... đồng thời diễn ra. Khiến nồng độ bụi và các chất khí thải ra môi trường cao.

3. Trong năm, ô nhiễm không khí thường nghiêm trọng vào giai đoạn nào?

Mùa đông là mùa được coi có mức độ ô nhiễm không khí do bụi cao nhất trong năm. Mùa đông thường có gió mùa đông bắc tràn về, khí áp tăng cao, nhiệt độ hạ xuống làm cho không khí bị tù hãm, chất ô nhiễm khó phát tán lên cao và bay ra xa. Điều này gây nên tình trạng tăng đột biến các hạt bụi lơ lửng có kích thước bé hơn. Đây là loại bụi dễ thâm nhập vào đường hô hấp của con người, gây ảnh hưởng đến sức khỏe, nhất là những người già và trẻ nhỏ.

4. Ô nhiễm không khí tác động đến sức khỏe con người như thế nào?

Tác động của ô nhiễm phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của chúng ta, nồng độ các chất ô nhiễm trong không khí, thời gian tiếp xúc và lượng nỗ lực thể chất chúng ta thực hiện.

Các chất ô nhiễm là các khí hoặc hạt kích thích và gây hấn xâm nhập ít nhiều vào hệ hô hấp và có thể gây ra các ảnh hưởng hô hấp hoặc tim mạch như:

Sự gia tăng các tình trạng hô hấp: viêm phế quản, viêm mũi họng, vv
Suy giảm chức năng thông khí: giảm khả năng hô hấp, vượt quá cơn ho hoặc hen suyễn.
Viêm phế quản quá mẫn.
Kích ứng mắt tăng lên.
Tăng tỷ lệ mắc bệnh tim mạch (hạt mịn).
Một sự xuống cấp của hệ thống phòng thủ của cơ thể chống lại nhiễm trùng vi khuẩn.
Tác động đến tỷ lệ tử vong ngắn hạn từ các điều kiện hô hấp hoặc tim mạch (sulfur dioxide và các hạt mịn).
Tác động đến tỷ lệ tử vong lâu dài do tác động gây đột biến và gây ung thư (hạt mịn, benzen).

5. Đối tượng nào chịu ảnh hưởng nặng nhất khi không khí ô nhiễm ?

Trẻ em vì phổi của chúng tiếp tục hình thành cho đến khi 8 tuổi.
Phụ nữ mang thai, người truyền một phần chất ô nhiễm mà họ thở vào con cái.
Người cao tuổi, vì khả năng hô hấp giảm từ tuổi 30.
Người mắc bệnh hen, người mắc bệnh khiến họ nhạy cảm hơn với sức mạnh kích thích của các chất ô nhiễm.
Bệnh nhân suy hô hấp và suy tim, sức khỏe đã bị tổn hại.
Những người hút thuốc, có hệ hô hấp đã bị kích thích khi sử dụng thuốc lá.

6. Chỉ số chất lượng không khí (AQI) là gì?

Chỉ số chất lượng không khí là chỉ số được tính toán từ các thông số quan trắc các chất ô nhiễm trong không khí, nhằm cho biết tình trạng chất lượng không khí và mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe con người, được biểu diễn qua một thang điểm.

Dữ liệu quan trắc đưa vào tính toán AQI đã qua rà soát, đảm bảo đã loại bỏ các giá trị sai lệch, đạt yêu cầu đối với quy trình quy phạm về đảm bảo và kiểm soát chất lượng số liệu. Thiết bị quan trắc phải được kiểm tra, kiểm định, hiệu chuẩn theo quy định theo các quy định của pháp luật.

7. Làm thế nào để theo dõi thông tin chất lượng không khí tại Hà Nội?

Hiện nay, Chỉ số chất lượng môi trường không khí đang được công bố công khai trên website Thành phố như:

- http://moitruongthudo.vn

- https://airhanoi.hanoi.gov.vn/

- http://hanoi.gov.vn

- http://tnmtnd.hanoi.gov.vn/

Ngoài ra còn được thông tin trên các báo Hà Nội Mới, Kinh tế Đô thị… và bản tin giờ vàng 18h30 hàng ngày trên kênh HTV1 - Đài truyền hình Hà Nội từ tháng 5/2017 tới nay để người dân và các tổ chức theo dõi.

8. Vì sao có sự chênh lệch chỉ số AQI giữa các nguồn?

Nguyên nhân dẫn đến sự chênh lệch AQI giữa các nguồn có thể do các phương pháp tính toán AQI khác nhau, trang thiết bị quan trắc, công nghệ quan trắc khác nhau và vị trí đo khác nhau.

9. Phải làm gì để bảo vệ sức khỏe khi không khí bị ô nhiễm?

- Không nên tập thể dục trong giờ cao điểm, khu vực gần đường (nồng độ nitơ dioxide, hạt và benzen cao nhất) và vào mùa hè, khi ngày nóng nhất (nồng độ ozone tối đa).

- Đeo khẩu trang đạt chuẩn có thể chống bụi mịn

- Hạn chế lưu thông trên đường bằng xe máy

10. Chúng ta có thể làm gì hàng ngày để cải thiện chất lượng không khí?

Ưu tiên sử dụng phương tiện giao thông công cộng, xe đạp, đi bộ;
Tiết kiệm tài nguyên, năng lượng: nước, điện;
Hạn chế sử dụng bếp than tổ ong;
Hạn chế đốt rơm rạ và phế phẩm nông nghiệp, không đốt rác thải;
Giữ vệ sinh tại gia đình, nơi làm việc và tại các nơi công cộng.